40 zaken die je moet weten over onnodig behandelen

Recent heeft de NFU (de acht academische ziekenhuizen) een lijst opgesteld van zinloze behandelingen. Bijzonder dat die er zijn en goed dat ze in kaart zijn gebracht. Deze maand gaat het artikel over de 40 zaken die je moet weten over onnodig behandelen:

1. Er zijn 1366 niet-doen-verrichtingen in kaart gebracht
2. Voor deze verrichtingen bestaat geen wetenschappelijk bewijs
3. Dit geldt overigens voor de helft van alles wat artsen doen
4. Gelukkig is niet de helft zinloos, maar ‘slechts’ 1366 zaken
5. 33% van de lijst gaat over nutteloze onderzoeken tijdens de diagnosefase
6. Denk bijvoorbeeld aan een kijkoperatie bij knieklachten
7. 40% van de lijst gaat over nutteloze medicatie
8. Of te zware medicatie, die niet effectiever is dan lichtere medicatie
9. Maar die wel meer bijwerkingen heeft voor de patiënt
10. Hoe komt het nu dat artsen onnodige verrichtingen doen?
11. Voor een groot deel doordat ze het zo hebben geleerd tijdens hun opleiding
12. Of omdat ze het collega’s zien doen
13. Of omdat behandelen nu eenmaal meer oplevert dan niet behandelen
14. Of omdat behandelen makkelijker is dan praten
15. Of omdat de patiënt om een nutteloze behandeling vraagt / deze eist
16. Of omdat we nu eenmaal DBC’s hebben, dan moet er toch een B plaatsvinden
17. Of voor de zekerheid (toch nog een extra scan)
18. Of omdat het IT-systeem alleen werkt met waarden uit ons eigen lab
19. Of omdat we het nu eenmaal altijd zo doen
20. Is het erg dat er onnodige verrichtingen plaatsvinden? Ja, om meerdere redenen
21. Het kost veel tijd van een toch al overbelaste groep mensen
22. Andere patiënten moeten langer wachten op een nuttige verrichting als er patiënten voor hen zijn die nutteloze verrichtingen krijgen
23. Ook bij onnodige verrichtingen kunnen er complicaties optreden waar de patiënt last van heeft
24. Denk aan het te lang laten zitten van infuus of katheter, waardoor een infectie ontstaat
25. En nutteloze medicatie heeft bijwerkingen waar de patiënt last van heeft
26. En hierdoor blijft de patiënt langer ziek thuis van het werk
27. En nutteloze verrichtingen kosten veel geld
28. Als de patiënt nog eigen risico ‘over’ heeft, merkt hij dit direct in zijn portemonnee
29. Het ziekenhuis bereikt het afgesproken plafond met de zorgverzekeraar eerder
30. Hoe veranderen we dit?
31. Door meer wetenschappelijk onderzoek dat (non)resultaten aantoont
32. Door meer onderzoek dat vaststelt bij welke patiënt een middel werkt en bij welke niet
33. Door artsen m.b.v. spiegelinformatie zelf hun resultaten te laten verbeteren
34. Door verzekeraars ziekenhuizen te laten kiezen op kwaliteit, niet op kosten
35. Door patiënten vooraf te informeren over slagingspercentages van alle opties, ook van ‘niets doen
36. Is er ook goed nieuws? Ja, we zijn al op de goede weg
37. Vrijwel alle specialistenverenigingen onderzoeken verbeteringen
38. Er worden al veel minde verstandskiezen preventief getrokken
39. Er worden al veel minder buisjes in kinderoren geplaatst
40. Kortom: Door samen te werken maken we de zorg beter én goedkoper

Samen voor betere zorg,
Wil Konings